İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası’nın hazırladığı, “Türkiye İlaç Sektörü 2024” başlıklı rapor kamuoyu ile paylaşıldı. Raporda, Türkiye ilaç ve tıbbi sağlık ürünleri pazarının yanı sıra ilaç endüstrisine ilişkin ruhsatlandırma, yatırım teşvikleri, Ar-Ge, istihdam, dış ticaret ve finansal verilerin analizleri yer alıyor.
OTC dediğimiz sağlık ürünleri pazarı, ilaç şirketlerinin de portföylerinde yer alan Sağlık Bakanlığı’ndan onaylı geleneksel bitkisel tıbbi ürünler, farmasötik formdaki bazı tıbbi cihazlar ile Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan onaylı mamalar, vitaminler ve gıda takviyelerinden oluşmakta.
2020 yılından itibaren hızla büyüyen pazar 2024 yılında değerde %60,8 büyümeyle 20,9 milyar TL seviyesine çıkmış, hacimde ise %4 oranında gerileyerek 93 milyon kutu seviyesine gelmiş. Kutu bazında %77’sini vitamin ve gıda takviyesi gibi ürünlerin oluşturduğu sağlık ürünleri pazarı 2015-2024 yılları arasında değer bazında 12 kat büyümüş.
2024 yılında sağlık ürünleri pazarında yer alan ithal ürünler değerde %52,7 büyüme ile 10 milyar TL’ye, imal ürünler ise değerde %69,1 büyüme ile 10,9 milyar TL’ye ulaşmış. 2015-2024 dönemi incelendiğinde ithal ürünler değer bazında %1.216,8 imal ürünler ise %6.335,6 oranında büyümüş. Toplam sağlık ürünleri pazarı aynı dönemde %2.148,3 oranında büyümesine rağmen reel olarak incelendiğinde büyüme %49,6 seviyesinde kalmakta.
PAZAR YÜZDE 41.8 BÜYÜDÜ
Sağlık ürünleri pazarında 2024 yılında ithal ürünler %7,8 oranında düşüşle 37,1 milyon kutuya, imal ürünler %1,2 oranında düşüşle 55,6 milyon kutuya gerilemiş. 2015-2024 döneminde ise ithal ürünler kutuda %14 gerilerken, imal ürünler %150,4 oranında artmış, tüm sağlık ürünleri pazarı ise toplamda %41,8 oranında büyümüş. 2015 yılında 14,2 olan ortalama fiyat %1485,4 oranında artarak 2024 yılında 225,4 seviyesine yükselmiş. Aynı dönemde ithal ürünlerin ortalama fiyatı %1.431,9 artarak 17,6 TL seviyesinden 269,8 TL’ye, imal ürünlerin ortalama fiyatı ise %2.470,5 artarak 7,6 TL’den 195,8 TL’ye ulaşmış.
ECZANELER AYAKTA KALMAYA ÇALIŞIYOR
Bu arada; ülkemizde birçok ilacın temininde sıkıntı yaşanıyor. Bunların arasında hayati öneme sahip kanser ilaçları, kanserde ağrıyı kesen ilaçlar, hormon ilaçları, östrojen bandı, antibiyotikler, tüp bebek tedavisinde kullanılan yumurta çatlatan iğne, çocuk psikiyatri, venöz yetmezliği, Parkinson ilaçları yer alıyor. Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, bu ilaçların bulunamamasının en önemli ve yegâne sebebinin ilaç euro fiyatı olduğunu söylüyor. Euro kuru 47,05 TL’ye ulaşmış durumda. İlaç fiyatları belirlenirken baz alınan Euro kuru ise halen 21,67 TL. Güncel Euro, ilaç eurosunu 2’ye katlamış durumda.
HERŞEY ARTIYOR, ECZACI KARLILIĞI ARTMIYOR
Türkiye genelinde eczacılar, artan maliyetler ve bulunamayan ilaçlar nedeniyle zor günler geçiriyor. İlaç temininde yaşanan sıkıntılar ve giderlerin hızla yükselmesi, sektördeki pek çok eczaneyi malî bir bataklığa sürüklüyor. Elektrik, kira ve personel giderleri gibi sabit masraflar eczacıları zorluyor. Eczacılar, mesleklerini icra etmeye çalışırken giderlerdeki artış ve ilaç fiyat kârlılığının yetersiz olması sebebiyle zor günler yaşıyorlar. İlaç Fiyat Kararnamesinin günümüz ekonomik şartlarına uygun olarak güncellenmesi kaçınılmaz bir hal almış durumda.
Kamu Kurum İskontoları (KKİ) ise eczacının ayrı bir sorunu. SGK’ya yapılması gereken indirimi uygulamayan firmaların ilaçlarını reçete ile hastalara temin eden eczacılar, söz konusu indirimi firmadan alamadıkları için aradaki bu farkı doğrudan kendileri karşılamak zorunda kalıyorlar. Mevzuata aykırı davranan ilaç firmaları KKİ’ni uygulamayıp bu farkı hiçbir hukuki yükümlülüğü olmayan eczanelere yansıtmakta. Bu durumun da acil olarak düzeltilmesi, ilaç firmalarının eczacıların yanında yer alarak gerekli düzenlemelere gitmesi gerekmektedir. Bu konuyla ilgili TEB Genel Sekreteri Sayın Ecz. Ali Erdem’in açıklamalarını dergimizde bulabilirsiniz.
Yeni bir sayıda buluşmak dileğiyle,
Esen Kalın…
