Eczacının danışman rolünün gün geçtikçe çeşitlendiği ve belirginleştiği günümüzde eczanedeki kategoriler açısından da yeni fırsatlar ortaya çıkmaya başladı. Daha önce bahsettiğim önemli fırsatlar ağız / diş sağlığı ve ayak sağlığıydı. Bunlara eczanede geleceğin önemli bir kategorisi olan “Sporcu Sağlığı”nı da eklemek istiyorum.
Sporcu Sağlığı
“Spor Eczacılığı” tüm dünyada gelişmekte olan bir eczacılık uzmanlığı. Türkiye’de de yakın zamanda gelişeceğinin sinyalleri en son 11 Eylül’de ARGEVIS tarafından düzenlenen Spor Eczacılığı başlangıç etkinliğinde verildi. Eczanelerimizde önümüzdeki dönem için hem ciddi bir fırsat yaratacak hem de profesyonel ve amatör sporcular için ciddi bir danışma noktası haline gelecek bu alan heyecan verici gözüküyor.
Yurt dışında spor eczacılığı
Eczanede sporcu sağlığı konusu pek çok noktayı içeriyor. Profesyonel sporcular için kullandıkları ürünlerin eğitiminden yaralanmalarda kullanılan ürünlere kadar, amatör sporcular için uygun ürün seçiminden kendilerini nasıl koruyacaklarına kadar uzanan geniş bir yelpaze. Yurt dışında spor eczacılığı doping kontrolüne kadar genişleyen bir çerçevede sporcu sağlığı ekibinin önemli bir parçası.
Eczanede sporcu ürünleri
Türkiye’de sporcu sağlığı alanında eczanede geliştirilecek çok konu var. Özellikle amatör sporcuların sayısı son yıllarda oldukça arttı. Diğer taraftan profesyonel sporcular için pek çok farklı ürün var ve bunlarla ilgili detaylı bilgilendirme ve ayrıştırma gerekli. Eczanede sporcu ürünleri ile ilgili danışmanlık verilmesi özellikle de yeni spora adım atan gençler için de çok önemli. Yanlış ürün kullanımlarının engellenmesi ileride ortaya çıkacak sorunları da bertaraf edecektir.
Farkındalık oluşturulmalı
Yayınlarda spor eczacılığının 6 ana başlığı kapsaması gerekliliği yer almaktadır: Farkındalık (sporcu ürünleri ile ilgili farkındalık yaratılması), tedavi (sporla ilişkili sorunların tedavisi), önleme (sporcularda sağlık ve iyilik halinin devamlılığı), optimizasyon (destekleyici ürünlerin güvenli ve etkin kullanımının sağlanması), kötüye kullanma (doping vs kontrolü), saptama (yanlış kullanımların saptanması ve önlenmesi)… Türkiye’de bu kapsamın ne olması gerektiği önümüzdeki günlerde gerek konsensus toplantıları gerekse de derneklerin girişimleriyle belirlenecektir.
Kaynaklar:
1.Ambrose PJ. An advanced pharmacy practice experience in sports pharmacy. Am J Pharmaceut Edu 2008; 72(1): 1-8
2.Mottram D and Stuart M. The emerging speciality of sports pharmacy. Aspetar Sports Medicine Journal. 66-71
