OTC ve reçetesiz ilaçlara ilişkin gelişmeler yaşandı. Ancak bu uygulama ile ilgili bir validasyon ve sistem önerisi olmadan tartışmaların sonuç getirmeyeceği düşüncesi ile Şanlıurfa Eczacı Odası yetkili kurulları Türk Eczacıları Birliği’ne sunmak üzere bir rapor hazırladı.
Şanlıurfa Eczacı Odası’ndan yapılan açıklamada şöyle denildi:
Mesleğe katkısı olması dileği ile 27. Bölge Şanlıurfa Eczacı Odası Reçeteli/Reçetesiz İlaçların Halka Arzına İlişkin İşlem Basamakları Üzerine Sistem Önerilerimiz;
Reçeteli/reçetesiz satılabilecek ilaçlara ilişkin çalışmalar son zamanlarda yoğun olarak gündeme gelmiş ve 21 Aralık 2017 tarihinde TİTCK tarafından bilimsel komisyonlar aracılığı ile bir liste kamuoyuna sunulmuştur. Sonrasında gelen tepkiler üzerine 5 Ocak 2018 tarihinde yeniden değerlendirme yapılmak üzere listenin geri çekildiği duyurulmuştur. Ancak henüz net bir basamaklandırma ile bu tip ilaçların nasıl halka arz edileceğine dair bir bilgilendirme yapılmamıştır. Dünyada var olan eczane dışı satış uygulamaları; ülkemiz için halk sağlığını tehdit etme potansiyeli yüksek bir risk olarak karşımızda durmaktadır. Şanlıurfa Eczacı Odası yetkili kurulları tarafından bu uygulama için önereceğimiz sistemin hem eczacının meslek nosyonuna uygun hem de halk sağlığına olumlu katkıda bulunacağına inanıyoruz. Biz reçeteli/reçetesiz ilaçların uygun bir danışmanlık ve kayıt sistemi ile nitelikli sağlık hizmeti verilmesine destek olacağı kanısındayız.
Sisteme ilişkin önerilerimiz:
- Reçeteli/reçetesiz ilaç sınıfına ait ilaçlar için TİTCK tarafından bir (RİTS) reçeteli/ reçetesiz ilaç takip sisteminin kurulmasını öneriyoruz. Bu sistemde eczanelerimizin ilaçları reçetesiz talep eden vatandaşın TC kimlik numarası ile sistemde karekod sonlandırılması sağlanarak verilmesi üzerine kurgulanmalıdır. Bu sistem ile ayrıca nöbetlerde sıklıkla karşılaştığımız reçeteli ilacın zayi olması veya kaybolması durumlarında ilacın eczacı tarafından bu sistem aracılığı ile karşılamasına olanak verilebilir.
- Reçeteli/reçetesiz ilaç takip sistemi ile SGK tarafından kullanılan Medula Eczane uygulaması arasında entegrasyon sağlanarak eczacının hastanın elinde bulunan reçeteli ilaçları değerlendirerek olası ilaç etkileşimleri ve yan etkiler konusunda uyarılar yapabileceği bir modül açılmalıdır. Oluşturulacak bu sistem ile sağlık okuryazarlığı düşük olan ülkemizde eczacının ilaç danışmanlık rolü güçlendirilerek hastaya doğru ilaç kullanım şekli efektif biçimde verilebilir.
- RİTS ile eczacının verdiği reçetesiz ilaç satışına ait danışmanlık hizmetine ilişkin kutu başı hizmet bedeli eklenebilir. Bu bağlamda ilaç üreticileri tarafından ambalajlanan tüm reçeteli/reçetesiz ilaçlar için sistemde yapılacak karekod sonlandırmaları baz alınarak Türk Eczacıları Birliği, TİTCK ve İlaç Üreticileri arasında yapılacak protokol ile TEB bünyesinde oluşturulacak fon hesabına kutu başı bedellerin aktarılması ve bu bedellerin TİTCK ve TEB koordinasyonunda eczacının hesabına yatırılması sağlanabilir. Her ay sonunda TİTCK sistem üzerinden satışı yapılan karekod bildirimlerini eczane ve üretici bazında TEB’e bildirerek fon hareketleri takip edilebilir. Böylelikle üretici, kamu erki, meslek örgütü düzeyinde nitelikli ve sürdürülebilir bir sistem akışı sağlanabilir. Kutu başı ücret olarak KDV dahil 1 TL belirlenmesini öneriyoruz. Ancak bu bedelle ilgili görüşmelerde farklı öneri ve yöntemlerinde olabileceğini öngörüyoruz.
- Geliştirme aşamasında ilaca ait özel uyarı ve düzenlemelerinde ilaç kartına eklenerek dünyada örneği olmayan kişi bazında ilaç alerjisi vb. durumların kaydedildiği ve raporlanarak değerlendirilebileceği, takibinin sağlanabileceği, akılcı ilaç kullanımına aktif etki eden bir sistem oluşturulabilir.
Sonuç olarak reçeteli/reçetesiz ilaçların kutularında “eczanelerde satılır” ibaresi ile eczacı kontrolünde eczanelerden karşılanmasının temel düstur olarak kabul edilip sistemin bu minvalde kurulması gerektiği yönünde irade gösteriyoruz.
